dinsdag 30 juni 2015

Broeddagboek #6 (jg.1)

Hallo allemaal,
Intussen ben ik al 11 weken bezig met het volgen van de meerkoeten en co. En ik moet zeggen dat ik toch al wat heb gezien. Vorige week heb ik geen artikel gepost, want na de saaie aflevering 5 dacht ik twee weekjes te wachten voor ik een nieuw artikel schreef. In deze twee weken ben ik drie keer naar het Kikkerbos geweest, en er was weer genoeg te zien om een artikel over te schrijven. Welkom terug bij mijn broeddagboek!

Week 10
Ik zet hier even alle bijzonderheden op een rijtje:

  • Aandachtige lezers hebben misschien opgemerkt dat ik deze keer niet ben begonnen met een teller, en je zal al snel weten waarom. Bij binnenkomst wierp ik al even een blik op de grote vijver. Meteen wist ik dat de teller niet meer bij te houden was, want hier zag ik een zee aan eendenkuikens van alle leeftijden: groteren aan land, kleintjes die constant heen en weer zwommen. Misschien wel zestien zag ik er hier alleen zwemmen. Op de verdere wandeling zou dat aantal maar groeien en groeien tot de ontelbaarheid.
  • Koppel 3 en hun kuikens waren weer veilig thuis in de moerasvijver. Ze zijn niet erg schuw, dus haalde ik mijn camera nog eens boven, met wisselvallige resultaten. Opnieuw geen foto's dus deze week.
  • De kuikenexplosie leek maar niet te stoppen, want koppel 1 had eindelijk kuikentjes. Ik zag er twee bij het nest en minstens één onder mama/papa. Ik had het al vroeger verwacht, maar beter laat dan nooit. Dit alleen al maakte mijn dag goed. Koppel 1 heeft kuikens!
  • Ook op de grote vijver hield het niet op: niet enkel stikte het hier van de eendenkuikens en de zes kuikens van koppel 2, door mijn verrekijker zag ik een koppeltje dodaarzen met kuikens! Drie à vier denk ik. Tot nog toe had ik altijd slechts één dodaars gezien, dus dit was een fantastisch om te zien!
  • Er is echter ook minder goed nieuws: het aantal nijlganzenkuikens is opnieuw gedaald, er blijft er slechts één over.
Week 11
Alle bijzonderheden van mijn bezoek:
  • Het werd in het begin een gewone wandeling, nijlganzen met één kuiken, eendenkuikens,...
  • Toen ik bij de rattenvijver was, zag ik plots een vogel naar beneden duiken richting rattenviijver. Scherpe snavel, rosse buik en felblauwe rug. Overduidelijk: ik had de ijsvogel opnieuw gezien!
  • Op de rattenvijver zag ik ook koppel 3 met hun voltallige kroost. Ze waren helemaal niet schuw en kwamen zelfs op me af.
  • Koppel 1 zwom vrolijk rond met de kindjes, het zijn er vier!
  • Op de grote vijver keek ik natuurlijk opnieuw uit naar koppel 2 en de dodaarzen. Deze keer zag ik één ouder en twee kuikentjes.
Week 12
Vier dagen later was ik er opnieuw:
  • Gisteren heb ik niet veel bijzonders gezien, je kan echter wel zeggen dat ik de meeste kuikens heb gezien van alle meerkoeten en de dodaars met twee jongen. Bij de eenden weet je nooit exact wie je gaat zien, maar het is altijd leuk.
  • Misschien toch één opmerking: je hebt vast al gelezen dat meerkoeten nogal kunnen uitvliegen tegen 'indringers'. Tot nu toe waren dat enkel de ouders, maar gisteren hielpen de kuikens van 3 hun ouders al mee met het verjagen van 'vijandige' eenden.
De andere afleveringen van jaargang 1 nog eens lezen?

Aflevering 1
Het broedseizoen is begonnen. Raf is getuige van de eerste kuikentjes.
Lees hier aflevering 1.

Aflevering 2
Er worden steeds meer kuikens geboren. Raf heeft verder bijzondere ontmoetingen met specht, ijsvogel en vos.
Lees hier aflevering 2.

Aflevering 3
Er vindt een ware geboortegolf plaats in het Kikkerbos. Raf gaat op zoek naar de grote bonte specht.
Lees hier aflevering 3.

Aflevering 4
Het Kikkerbos trekt wilde vissen aan. Het koppel nijlganzen heeft kuikens gekregen.
Lees hier aflevering 4.

Aflevering 5
Een week zonder al te veel gebeurtenissen. Verschillende nijlganzenkuikens verdwijnen.
Lees hier aflevering 5.

zondag 14 juni 2015

Broeddagboek #5 (jg.1)

Hallo allemaal,
Het leek al langer dan een week geleden, maar vandaag ben ik nog eens naar het Kikkerbos geweest om de evolutie op te volgen. Ik heb deze week niet zoveel merkwaardigs te melden. (Wel een klein bruin kikkertje :-).) Ik ben blij dat ik jullie deze keer wel wat meer foto's kan tonen.

Na week 8 hadden we dit op de teller:
Meerkoet: 12
Waterhoen: 3
Wilde eend: 21
Nijlgans: 5
Grote bonte specht: ?
Roodborst: 1
Koolmees: ?
Jammer genoeg staat de teller na week 9 al wat lager.

Op deze zonnige en drukke dag wandelde ik zoals gewoonlijk het Kikkerbos in. Te beginnen keek ik naar koppel 4. Het nest was niet bezet, maar dichter bij de kant was nu wel een ander nest met een meerkoet op. Koppel 4? Ook de dodaars zag ik hier een paar keer bovenkomen en terug wegduiken. Hij ging de hoek om, uit het zicht. Ik zou hem later wel zoeken.

Ik wandelde verder door het bos. Overal om me heen hoorde ik de geluiden van vogeltjes. Boven me vlogen vinken. Een tijdje later kwam ik aan de moerasvijver, waar het gewoonlijk interessant begint te worden. Behalve het geluid van de kwakende kikkers niets te bemerken, want koppel 3 zat met hun nog steeds volledige kroost in de rattenvijver. Ook bij hun is het rood op hun kopjes bijna helemaal verdwenen. Ze zijn nu al veel witter. Onderstaande foto is de meest toonbare die ik vandaag heb geschoten, en die daaronder toon ik omdat je daar alle kuikens op kunt zien.
Ik wandelde langs vele wilde eenden, waaronder zes kuikens, richting koppel 1, dat nog steeds trouw broedt. Onderweg stopte ik natuurlijk om naar de waterhoenen te kijken, maar hier zag ik vogels noch nest. Een beetje vreemd...
Op de rattenvijver zag ik trouwens ook nog de eendenmoeder met vijf kuikens. In totaal heb ik vandaag twaalf eendenkuikens geteld, maar mogelijk heb ik ze niet allemaal gezien. Ik laat de teller dus voorlopig nog op 21 staan.

Zo kwam ik al aan de grote vijver. Hier zag ik de nijlganzen, ik telde hun kuikens goed, maar er bleven er jammer genoeg slechts twee over. Eén van de zwaarste tegenslagen dit jaar al :-(. Gelukkig is de familie van koppel 2 wel nog steeds compleet. Toen ik richting de beek ging, zag ik de dodaars van dichter bij dan ik hem/haar ooit al had gezien. De dodaars dook nog sneller weg dan anders, waarschijnlijk omdat ik zo dichtbij kwam. In de beek zag ik een reusachtige kikker zwemmen. Daarna rustte hij even uit.

Ten slotte ging ik zoals gewoonlijk terug door het bos naar mijn vertrekpunt. Ik zag nog wat koolmeesjes en een konijntje. Verder heb ik eigenlijk niets meer te vertellen, dus hou ik het maar voor bekeken. Nu al? Ja, nu al! Tot de volgende keer dan maar. Ik hou mijn ogen open! En om af te sluiten, hier nog even een foto van een duif:

De teller staat nu op:
Meerkoet: 12
Waterhoen: 3 (?)
Wilde eend: 21
Nijlgans: 2 (5)
Grote bonte specht: ?
Roodborst: 1
Koolmees: min. 2

De andere afleveringen van jaargang 1 nog eens lezen?

Aflevering 1
Het broedseizoen is begonnen. Raf is getuige van de eerste kuikentjes.
Lees hier aflevering 1.

Aflevering 2
Er worden steeds meer kuikens geboren. Raf heeft verder bijzondere ontmoetingen met specht, ijsvogel en vos.
Lees hier aflevering 2.

Aflevering 3
Er vindt een ware geboortegolf plaats in het Kikkerbos. Raf gaat op zoek naar de grote bonte specht.
Lees hier aflevering 3.

Aflevering 4
Het Kikkerbos trekt wilde vissen aan. Het koppel nijlganzen heeft kuikens gekregen.
Lees hier aflevering 4.

zondag 7 juni 2015

Broeddagboek #4 (jg.1)

Hallo allemaal,
Vandaag ben ik weer eens gaan kijken in het Kikkerbos om te kijken naar de veranderingen, dus hier een korte update. De foto's zijn weer schandalig, toch heb ik er één bijgezet omdat jullie het nu al vier afleveringen volhouden zonder ook maar één foto.

De teller stond op:
Meerkoet: 12
Waterhoen: 3
Wilde eend: 21
Grote bonte specht: ?
Roodborst: 1




















Ik begin mijn bericht voor vandaag als ik al een tijdje onderweg was, en ik binnenkwam tussen de moerasvijver links en de rattenvijver rechts. Koppel 3 en hun jongen waren weer eens op gezinsuitstap, want ze zwommen in de rattenvijver. Nu hebben ook zij een witte borst. Eén van de ouders kreeg het serieus aan de stok met een waterhoen. Gelijksoortige agressie zie je vaak als je meerkoeten regelmatig observeert. Ze deinzen werkelijk voor niets terug om hun jongen te beschermen. Helemaal in het hoekje van de rattenvijver, verscholen tussen de waterplanten, zat een hele school kleine vissen. Ik wist wel dat ze van de rattenvijver een visvijver gingen maken, en nu zijn de vissen blijkbaar vrijgelaten. Tussen de vissen zwommen ook kikkervisjes. Sommigen hadden nu ook al achterpoten.

Ik stapte verder langs vele eenden en keek toen naar het waterhoenennest. De kuikens verstopten zich tussen de dichte begroeiing, dus ik kon ze weeral niet echt tellen, maar het zijn er nog minstens twee. aan de andere kant van de vijver was een nieuw, leeg nest.

Op de rattenvijver zag ik ook de nijlganzen terug, en ze hadden een verrassing. Vijf kuikentjes werden weggeleid naar een veiligere plek door hun ouders. Op dezelfde vijver zag ik ook de drie eendenmoeders, waarvan ik bij één de kuikens niet kon tellen omdat ze achter haar op een hoopje lagen.


Langs de beek ging ik toen richting de grote vijver. De eendenmoeder en haar tien kuikens zwommen met me mee. In de beek waren ook weer dikkopjes. Aangekomen bij de grote vijver checkte ik meteen de kuikens van koppel 2. Hun kopjes waren niet eens meer rood, en de witte vlek op hun borst was groter geworden. Ze zijn op een week echt wel gegroeid! Verder kwam ook de dodaars soms eens boven, om meteen daarna weer weg te duiken.

Ten slotte nog iets over een vogelsoort waar ik het nog niet veel heb over gehad. Ik had wel al vaker groepjes koolmezen gezien en gehoord, maar nu waren ze beter zichtbaar en kon ik vaststellen dat ze jongen hadden.

PS: Vanaf waar ik begon in dit artikel, tot bijna aan de vlinderweide, werden we gevolgd door een grijsgestreepte kat, die de hele tijd kwam flateren en de bosjes verkende.

De teller staat nu op:
Meerkoet: 12
Waterhoen: 3
Wilde eend: 21
Nijlgans: 5
Grote bonte specht: ?
Roodborst: 1
Koolmees: ?

De andere afleveringen van jaargang 1 nog eens lezen?

Aflevering 1
Het broedseizoen is begonnen. Raf is getuige van de eerste kuikentjes.
Lees hier aflevering 1.

Aflevering 2
Er worden steeds meer kuikens geboren. Raf heeft verder bijzondere ontmoetingen met specht, ijsvogel en vos.
Lees hier aflevering 2.

Aflevering 3
Er vindt een ware geboortegolf plaats in het Kikkerbos. Raf gaat op zoek naar de grote bonte specht.
Lees hier aflevering 3.

donderdag 4 juni 2015

Broeddagboek #3 (jg.1)

De teller na week 6:
Meerkoet: 12
Waterhoen: 0
Wilde eend: 10
Grote bonte specht: ?

Hallo allemaal,
Nu de eerste zes weken erdoor zijn is het maar eens tijd voor een grondige update. Week 7 is al een opvallende week, en we zijn nog maar halfweg. Mijn plan was om alvast wat foto's te maken voor de tweede aflevering, maar ik ben al geen goede fotograaf en neem er dan nog eens bij dat de vogels ver weg zwemmen als je eraan komt, dan krijg je rampzalige foto's.

Met dit plan sprong ik na school dus op de fiets, en samen met mijn vriend reed ik naar het 'Kikkerbos'. Eerst gingen we koppel 3 maar eens checken. Ze zaten dicht bij hun nest en alle zes de kuikens waren nog steeds aanwezig. We gingen te voet verder naar de grote vijver. De tien kuikens en hun moeder die ik vorige week al had gezien zwommen hier dicht bij de rand, maar ze waren veel schuwer als de meerkoeten en haastten zich weg als we eraan kwamen. De meerkoeten van koppel 2 waren verspreid: één ouder met drie kuikens hier, en één ouder met drie kuikens daar. De grootste verrassing wachtte me in de rattenvijver. Toen we er maar net bijkwamen, zagen we al twee eendenmoeders: één met zes kuikens en een andere met vijf. We wandelden verder langs de eenden, waterhoenen en het nog steeds broedende koppel 1, terug naar de fietsen. Mijn vriend vertrok, en ik bleef achter. Ik besloot alleen nog een rondje te maken, en dan wel heel alleen, want ondanks het mooie weer kwam ik geen mens meer tegen...

Ik besloot via de rattenvijver terug het bos in te gaan. En deze keer viel me nog iets anders op. Aan de overkant zag ik zwarte pluizenbolletjes. Op een waterhoenennest (ik heb het aangeduid op het grondplan voor jullie) zaten drie kuikens. Eén van de ouders kwam erbij. Ik wandelde verder; een van de eendenmoeders was met haar kroost op het droge gekropen. Ik zag een roodborst toen ik het bos in wandelde, tot ik bij de boom was waar de spechten nestelen. Hier wachtte ik een tijdje, maar mijn geduld is even slecht als mijn fotografische kwaliteiten dat zijn. Ik zag aan de grote vijver wel twee nijlganzen, die besloten het water in te gaan. Ook de meerkoeten van koppel 4 waren present. Nadat ik nog een gaai zag wegvliegen, volgde ik de oever vanop een afstand, tot ik bij een andere goede uitkijkplek kwam. Hier bleef ik een tijdje wachten. Ik zag de nijlganzen weer en even... zag ik de dodaars, die snel weer wegdook. Toen ik in het bos verder ging, dook voor me een jong vogeltje op: ik denk een roodborst.

Ik ging verder langs de grote vijver en een bosje met koolmezen, tot ik bij de beek kwam die het met de rattenvijver verbindt. Ik volgde de beek tot bij de rattenvijver. Het deed goed om weer eens dikkopjes te zien. Vorige week had ik ze niet gezien, en dat was de eerste keer. Langs de eendenmoeders, koppel 1 en het nest van de waterhoenen via de vele eenden naar de moerasvijver. Toen ging ik mijn fiets ophalen.

Toch was het nog niet voorbij. Een tijdje geleden had ik vanaf de bus ergens een nest van een meerkoet gezien, en dus reed ik hier ook maar eens heen. Ter plekke zag ik echter een nest bezet door een waterhoen. Verder was hier niets bijzonders op te merken. Ik fietste dus maar naar huis.

De teller:
Meerkoet: 12
Waterhoen: 3
Wilde eend: 21
Grote bonte specht: ?
Roodborst: 1

De andere afleveringen van jaargang 1 nog eens lezen?

Aflevering 1
Het broedseizoen is begonnen. Raf is getuige van de eerste kuikentjes.
Lees hier aflevering 1.

Aflevering 2
Er worden steeds meer kuikens geboren. Raf heeft verder bijzondere ontmoetingen met specht, ijsvogel en vos.
Lees hier aflevering 2.

Broeddagboek #2 (jg.1)

Hallo allemaal,
Zoals gisteren gemeld moeten week 4, 5 en 6 er nog door voor ik grote updates kan plaatsen. En we hebben een aantal bijzonderheden in petto.


Week 4
De teller na week 3:
Meerkoet: 6
Waterhoen: 0
Wilde eend: 0
Dit was een week vol verrassende aanwezigheden. Ik had al een grote bonte specht zien vliegen, en zag al meteen dat koppel 3 kuikentjes had. Eerst zag ik er twee aan de rand van het nest, waar één ouderdier op zat. Even later zag ik slechts één kuiken meer. Maar plots kwamen er twee hoofdjes vanonder het het dier op het nest uit, en even later nog drie. Zes kuikentjes dus in totaal. De volgende verrassing was een kuifeend op de rattenvijver, die ik de hele tijd goed kon observeren. De kuikens van koppel 2 waren er nog alle zes. Ook ontdekte ik vandaag een nieuw nest van de meerkoeten: 4. Een grote verrassing in de grote vijver was dit keer een dodaars! Hij dook de hele tijd onder en dan even weer boven. Toen ik terugwandelde naar de uitgang zag ik nog een groene specht vliegen, en nu wordt het helemaal gek. Op de terugweg naar huis zag ik boven hetzelfde riviertje waar ook een meerkoetenkoppel broedt, een ijsvogel vliegen! De eerste keer dat ik die hier weet zitten!
De teller staat nu op:
Meerkoet: 12
Waterhoen: 0
Wilde eend: 0

Week 5
Na week 4 stond de teller op:
Meerkoet: 12
Waterhoen: 0
Wilde eend: 0
Een eerder rustige week met een routinewandeling langs de kuikens. Die van koppel 2 krijgen al een witte borst! Ik heb wel geen nieuwe kuikens ontdekt. Ook de dodaars was weer te zien.
De teller blijft dus op:
Meerkoet: 12
Waterhoen: 0
Wilde eend: 0

Week 6
Teller:
Meerkoet: 12
Waterhoen: 0
Wilde eend: 0
Deze week was al wat meer de moeite. We hebben de dodaars niet gezien, verder alles goed met de kuikens. Al vroeg in het bos zagen we een Vlaamse gaai, en aan de grote vijver de eerste eendenkuikens hier. Pas toen we bijna weer naar buiten gingen, gebeurde er nog iets bijzonders. We zagen de eendenmoeder met haar kuikens weer en hadden een conversatie met een andere bezoeker, die al een hele tijd probeerde te fotograferen hoe een grote bonte specht jongen voedert. Daarvoor stond hij bij een boom waar spechten hun nest hadden. Dat weten we nu ook weeral. Opeens begonnen de eenden achter ons luidruchtig te kwaken en weg te zwemmen. Al snel bleek waarom: een vos kwam aan de kant van de vijver, bleef even kijken naar ons, en haastte zich toen terug. Toen de moeder met haar kuikens daarna terug zwom, probeerde ik de kuikens nog eens te tellen: negen of tien, was mijn besluit. (Een later bezoek zou tien bevestigen.)
Hierdoor staat de teller op:
Meerkoet: 12
Waterhoen: 0
Wilde eend: 10
Grote bonte specht: ?

Nu zijn jullie weer helemaal bij. Op het moment dat jullie dit lezen, is de eerste grote update al online. Dat artikel gaat over mijn ervaringen van vandaag, week 7.

De andere afleveringen van jaargang 1 nog eens lezen?

Aflevering 1
Het broedseizoen is begonnen. Raf is getuige van de eerste kuikentjes.
Lees hier aflevering 1.

dinsdag 2 juni 2015

Broeddagboek #1 (jg.1)

Hallo allemaal,
Ik ben een tijdje geleden begonnen aan een nieuw fictief MasterPlan (ik hou nog even geheim voor welke zoo), maar nu kom ik op de proppen met een nieuwe reeks, want de lente is nu al een tijdje in het land. Sommigen zien de terugkeer van de zwaluwen of het eerste ei van de kieviten als het teken van de lente, anderen de terugkeer van de Antwerpse nijlpaarden Hein, Hermien en Imani naar hun buitenverblijf. Voor mij persoonlijk is hét teken van de lente wanneer de meerkoeten beginnen te nestelen. Lente betekent voor mij: broedseizoen. Want in en rond een klein natuurgebiedje (ik zal het in deze reeks onder de schuilnaam 'Kikkerbos' noemen, naar de vele kikkers die er leven) volg ik al enkele jaren de broedsels van de vogels op de voet op. Aan de rand van dit gebied liggen enkele vijvers, waar jaarlijks wordt gebroed. Deze vijvers zijn onlangs aangepakt. De meerkoeten stelen de show ieder jaar weer met hun schattige kuikens en hun talrijke territoriale driften. Dit jaar is het niet anders, en toen ik dit weekend de kuikens nog eens ging checken bedacht ik om een broeddagboek te openen. Ik ben al een week of zes bezig, en ik ga één à twee keer per week, maar toch wil ik nog beginnen met het openen. Ik zal eerst de achterstand inhalen door er een heleboel informatie door te rammen: ziehier de eerste drie weken.
PS: Omdat ik nog maar pas op het idee ben gekomen voor deze reeks, heb ik nog geen foto's gemaakt. Ik zal er voor de volgende afleveringen wel maken.

Week 1
Ik ga voor één van de eerste keren dit jaar eens checken, ik heb er zin in, nu ik de laatste tijd in de buurt vaak dodaarsjes zie. Het nestelgedrag is al volop bezig, ik heb al twee nestjes. Ik vreesde voor een minder 2015, maar de meerkoeten zijn toch weer aanwezig. Ik kan nu al niet wachten op de kuikentjes. Op de twee traditionele nestelplaatsen (1 en 2) heb ik al een nest ontdekt. Op deze plaatsen wordt al jaren gebroed, al toen ik de nestjes voor het eerst begon op te volgen. Ik heb een niet zo nauwkeurig plan gemaakt (enkel van de vijvers, niet van het natuurgebied), waarop ik de broedplaatsen en enkele merkwaardige landschapselementen kan duidelijk maken. Dit plan bevat enkel de vijvers, niet het grote bos dat het gebied ook omvat. De grote vijver loopt nog verder door in de richting van het pijltje '4'.
De kuikenteller na week 1:
Meerkoet: 0
Waterhoen: 0
Wilde eend: 0

Week 2
Vorige week eindigden we met dit op de teller:
Meerkoet: 0
Waterhoen: 0
Wilde eend: 0
Nu is het pas echt begonnen. De meerkoeten hebben hun nesten al bezet en ik heb vandaag ook een nieuw nest opgemerkt (ongenummerd), dat een beetje buiten het natuurgebied aan de kant van een riviertje ligt. Vandaag inspecteerde ik al wat goede kijkplaatsen om de broedsels straks allemaal goed te kunnen observeren. Op waarnemingen.be zag ik dat de dodaars en de krakeend (die ik vorige week dus zag) hier zijn gespot. Tot nog toe nog steeds geen kuikentjes, de teller blijft:
Meerkoet: 0
Waterhoen: 0
Wilde eend: 0

Week 3
De teller staat na vorige week als volgt:
Meerkoet: 0
Waterhoen: 0
Wilde eend: 0
Maar daar is nu verandering in gekomen! Bij meerkoetkoppel 2 zag ik de eerste kuikens van dit jaar: wel zes, wat tamelijk hoog is. Ook heb ik onlangs een nieuw koppel ontdekt dat ik zeker zal volgen (3). Deze vijver was vroeger helemaal bedekt met groen, je kon amper zien dat het een vijver was. Zijn oude naam 'moerasvijver' stamt nog uit die tijd. Nu de vijvers zijn aangepakt en uitgediept is het een vijver als een andere. Nu heb je veel beter zicht, en heb ik dus een meerkoetkoppel ontdekt. Nu hebben we er al vier!
De teller is gestegen:
Meerkoet: 6
Waterhoen: 0
Wilde eend: 0

Dit was dan het einde van de eerste aflevering. Het is wel degelijk de bedoeling dat ik voor elke week (vanaf week 7) één grote update met foto's zal plaatsen. In de tweede aflevering ram ik week 4, 5 en 6 erdoor en dan zitten we hopelijk op schema. Ik blijf intussen de nestjes opvolgen.
Tot de volgende keer!
Raf